Bài tập nâng cao về từ đồng nghĩa lớp 5 ở bài viết bao gồm nội dung lý thuyết và ví dụ, bài tập có liên quan. Hi vọng sẽ giúp các em hiểu thêm cũng như làm bài tập được chính xác hơn.
Từ đồng nghĩa là gì?
Từ Đồng Nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau.
Phân loại từ đồng nghĩa
– TĐN hoàn toàn (đồng nghĩa tuyệt đối): Là những từ có nghĩa hoàn toàn giống nhau, được dùng như nhau và có thể thay thế cho nhau trong lời nói.
Ví dụ minh họa :
- xe lửa = tàu hoả
- con lợn = con heo
– TĐN không hoàn toàn (đồng nghĩa tương đối, đồng nghĩa khác sắc thái): Là các từ tuy cùng nghĩa nhưng vẫn khác nhau phần nào sắc thái biểu cảm (biểu thị cảm xúc, thái độ) hoặc cách thức hành động. Khi dùng những từ này, ta phải cân nhắc lựa chọn cho phù hợp.
Ví dụ minh họa :
- Biểu thị mức độ,trạng thái khác nhau: cuồn cuộn, lăn tăn, nhấp nhô,… (chỉ trạng thái chuyển động, vận động của sóng nước)
- Cuồn cuộn: hết lớp sóng này đến lớp sóng khác, dồn dập và mạnh mẽ.
- Lăn tăn: chỉ các gợn sóng nhỏ, đều, chen sát nhau trên bề mặt.
- Nhấp nhô: chỉ các đợt sóng nhỏ nhô lên cao hơn so với xung quanh.
Bạn có biết :
Câu hỏi bài tập
Câu 1: Đọc đoạn văn sau và so sánh nghĩa của từ in đậm có trong đoạn:
Sau 80 năm giời nô lệ làm cho nước nhà bị yếu hèn, ngày nay chúng ta cần phải xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên đã để lại cho chúng ta, làm sao cho chúng ta theo kịp các nước khác trên hoàn cầu. Trong công cuộc kiến thiết đó, nước nhà trông mong chờ đợi ở các em rất nhiều
A. Kiến thiết và xây dựng có nghĩa khác nhau.
B. Kiến thiết và xây dựng có nghĩa hoàn toàn giống nhau vì đều chỉ chung một hoạt động.
C. Kiến thiết và xây dựng có nghĩa gần giống nhau nhưng khác nhau về mức độ.
D. Kiến thiết và xây dựng có nghĩa đối lập nhau.
Lời giải:
– Xây dựng:
+Làm nên công trình kiến trúc theo một kế hoạch nhất định.
+Hình thành một tổ chức hay chỉnh thể về xã hội, chính trị, kinh tế, văn hóa theo một phương thức nhất định.
+Tạo ra, sáng tạo ra những giá trị tinh thần, có ý nghĩa trừu tượng.
+Thái độ, ý kiến có thiện ý, nhằm mục đích làm cho tốt hơn.
– Kiến thiết: Là từ ghép Hán – Việt. Kiến là dựng xây, thiết là sắp đặt. Nghĩa của từ kiến thiết trong bài có nghĩa là xây dựng với quy mô lớn
Kết luận: Kiến thiết và xây dựng có nghĩa hoàn toàn giống nhau vì đều cùng chỉ chung một hoạt động
Câu 2 : Các từ hy sinh, chết, toi mạng, thiệt mạng, ra đi, qua đời,… là những từ đồng nghĩa hoàn toàn. Đúng hay sai?
A. Đúng
B. Sai
Lời giải:
Các từ hy sinh, chết, toi mạng, thiệt mạng, ra đi, qua đời,… là những từ đồng nghĩa không hoàn toàn.Vì chúng cùng chỉ một hoạt động nhưng lại khác nhau về sắc thái biểu cảm.
Vậy nên nhận định trên là sai.
Câu 3: Các từ xe lửa với tàu hỏa; con heo với con lợn là những từ đồng nghĩa hoàn toàn với nhau. Đúng hay sai?
A. Đúng
B. Sai
Lời giải:
Các từ xe lửa với tàu hỏa; con heo với con lợn là những từ đồng nghĩa hoàn toàn với nhau vì chúng đều chỉ một sự vật.
Câu 4 : Chọn từ thích hợp trong ngoặc đơn để hoàn chỉnh đoạn văn sau
Đàn cá hồi gặp thác phải nghỉ lại lấy sức để sáng mai vượt sóng. Suốt đêm thác réo (điên cuồng/dữ dằn/điên đảo). Nước tung lên thành những búi trắng như tơ. Suốt đêm đàn cá rậm rịch.
Mặt trời vừa (mọc/ngoi/nhô) lên. Dòng thác óng ánh (sáng trưng/ sáng quắc/ sáng rực) dưới nắng. Tiếng nước xối (gầm rung/gầm vang/gầm gào). Những con cá hồi lấy đà lao vút lên như chim. Chúng xé toạc màn mưa thác trắng. Những đôi vây xòe ra như đôi cánh.
Đàn cá hồi lần lượt vượt thác an toàn. Đậu “chân” bên kia ngọn thác, chúng chưa kịp chờ cho cơn choáng đi qua, lại (cuống cuồng/hối hả/cuống quýt) lên đường.
Lời giải:
Đàn cá hồi gặp thác phải nghỉ lại lấy sức để sáng mai vượt sóng. Suốt đêm thác réo điên cuồng. Nước tung lên thành những búi trắng như tơ. Suốt đêm đàn cá rậm rịch.
Mặt trời vừa nhô lên. Dòng thác óng ánh sáng rực dưới nắng. Tiếng nước xối gầm vang. Những con á hồi lấy đà lao vút lên như chim. Chúng xé toạc màn mưa thác trắng. Những đôi vây xòe ra như đôi cánh.
Đàn cá hồi lần lượt vượt thác an toàn. Đậu “chân” bên kia ngọn thác, chúng chưa kịp chờ cho cơn choáng đi qua, lại hối hả lên đường.
Các từ cần bấm chọn là:
Điên cuồng – nhô – sáng rực – gầm vang – hối hả
Câu 5 : Con hãy tìm các từ đồng nghĩa trong các câu sau đây
a. Khung cảnh ở đó yên ắng một cách lạ kì.
b. Giữa màn đêm tĩnh mịch chỉ nghe thấy tiếng ru à ơi của mẹ.
c. Dòng sông lặng ngắt như tờ.
d. Không gian im lìm như không hề có động tĩnh gì cả.
Lời giải:
a. Khung cảnh ở đó yên ắng một cách lạ kì.
b. Giữa màn đêm tĩnh mịch chỉ nghe thấy tiếng ru à ơi của mẹ.
c. Dòng sông lặng ngắt như tờ.
d. Không gian im lìm như không hề có động tĩnh gì cả.
Những từ đồng nghĩa có trong các câu là:
Yên ắng – tĩnh mịch – lặng ngắt – im lìm